Một vận động viên đua xe đạp địa hình từ Việt Nam sang Brunei dự thi SEA Games lần thứ 20, khi đó là năm 1999, bằng một chiếc xe cũ đến mức sau mỗi vòng tập chạy thì ông huấn luyện viên người Nga phải làm công việc sửa xe cho cô.
Một chàng trai đến từ Thái Lan khi đó cũng xách chiếc xe đạp của mình chạy vòng vòng quan sát đội tuyển đến từ các quốc gia đang ráo riết chuẩn bị cho vòng chung kết giải thể thao lớn nhất vùng Đông Nam Á.
Nguyễn Thị Thanh Huyền, vận động viên đua xe đạp vô địch SEA Games 20, 21, 22 và 24 (Hình: Thanh Huyền cung cấp)
Lúc này, hình ảnh cô vận động viên Việt Nam nhỏ nhắn tập luyện một cách chăm chỉ trên chiếc xe “cà tàng xì cút” đã thu hút sự chú ý của anh người Thái.
Thế là chỉ ngay trước khi phát súng báo hiệu giờ xuất phát cuộc tranh tài được nổ ra chưa đầy nửa tiếng, chàng trai người Thái Lan đã nói với ông huấn luyện viên của cô gái Việt rằng “Hãy dùng chiếc xe của tôi!”
Sau chút ngần ngừ, người thầy của nữ vận động viên đó quyết định “Dùng chiếc xe đạp này, con sẽ chiến thắng.”
Và, như một giấc mơ, cô giành chiếc huy chương vàng đầu tiên ở bộ môn đua xe đạp địa hình về cho đội tuyển Việt Nam thật.
Cô gái Việt không kịp biết tên chàng trai kia là gì, ở đâu.
Chàng trai Thái cũng chỉ kịp chụp chung với cô một tấm hình, rồi mau chóng lấy lại chiếc xe chạy đi ngay trước khi đội tuyển Thái Lan nhìn thấy anh và không hiểu chuyện gì đã xảy ra.
Cô gái ấy chính là Nguyễn Thị Thanh Huyền, người được mệnh danh là nữ hoàng của môn chạy xe đạp băng đồng của Việt Nam với 4 huy chương vàng SEA Games 1999, 2001, 2003 và 2007, hiện đang là giáo viên bộ môn thể dục thể hình của trường Đại Học Thể Dục Thể Thao ở Sài Gòn.
Và chàng trai đã trao vào tay cô cơ hội ghi bàn đầu tiên trên đấu trường quốc tế là Sekson Aroonpong, tên thường gọi là Art, khi đấy là phóng viên của tạp chí Mountain Bike Thailand Magazine, và hiện đang sống tại Hailey thuộc tiểu bang Idaho của Hoa Kỳ.
Giờ đây, 16 năm sau ngày câu chuyện cho mượn xe kỳ lạ xảy ra, qua phóng viên Người Việt, hai người lại có được những thông tin về nhau để tiếp tục một câu chuyện ngỡ chỉ là chiêm bao.
Chuyện kể từ cô vận động viên Việt Nam bị hư xe ngày nào
Với những thông tin sơ lược về Nguyễn Thị Thanh Huyền, chúng tôi lần tìm, cuối cùng, có được số điện thoại của cô.
Câu chuyện ngày nào ngỡ chìm vào quên lãng, nay đột nhiên được nhắc lại, khiến Huyền, giờ đã là một phụ nữ 38 tuổi, không khỏi ngỡ ngàng. Cả một thời xa xưa như được sống lại, và cô kể một cách thật vui, qua điện thoại.
“Năm đó là SEA Games 20, do không có môn thi đường trường nữ (Road Bike) nên mình được chuyển từ môn xe đạp đường trường sang môn xe đạp địa hình (Mountain Bike) chỉ 5 tháng trước cuộc thi.” Huyền nhớ lại.
Chuyển môn thi, nhưng phương tiện thi là chiếc xe đạp thì vẫn là... chiếc xe đạp cũ.
Theo lời của cựu huy chương vàng SEA Games ngày nào thì chiếc xe cô dùng khi ấy là chiếc Cannondale.
“Năm 96-97 gì đó, có một đoàn người Mỹ làm một cuộc chạy đua xe đạp vòng quanh thế giới mà đích đến là Việt Nam. Tất cả đều chạy xe Cannondale màu xanh và không có phuộc nhún. Sau khi đến Việt Nam, theo lời đề nghị của ông giám đốc CLB Xe Đạp Hà Nội, đoàn người Mỹ đã để lại cho CLB khoảng chục chiếc xe. Đến Tháng Ba, năm 99, mình tham gia vào CLB và được giao cho một trong những chiếc xe đó để tập luyện.” Huyền kể.
Bộ môn Huyền sẽ thi là “đua xe đạp băng đồng” nhưng những chiếc Cannondale đó lại dành cho chạy đường trường chứ không phải cho việc leo địa hình lên núi xuống đèo nên không có phuộc nhún để tránh việc dằn xốc.
Sau 5-6 tháng tập luyện rất tốt trong điều kiện mà cả xe lẫn giày dép đều không đúng với yêu cầu, Huyền được mua tặng cho một cặp phuộc nhún nhưng “đó cũng chỉ là phuộc nhún dành cho xe đường trường chứ không phải xe leo đồi núi.”
“Vậy mà mình tập 5 tháng trời, thầy trò vật vã với nó sau từng buổi tập, riêng cái phuộc nhún trước của nó ngày nào mình cũng sợ 'đầu lìa khỏi cổ', mỗi khi đổ dốc nó rung cành cạch như sắp tuột khỏi bánh trước. Ngày nào đi tập mình cũng hỏi chú kỹ thuật có một câu là 'đi tập nó có gãy không, có sao không?' Nó mà gãy một cái là răng mình cũng rớt theo luôn.” Huyền vừa kể vừa cười.
Nguyễn Thị Thanh Huyền (trái) và Sekson Aroonpong (Art) cùng chiếc xe đạp được cho mượn năm 1999. (Hình: Thanh Huyền cung cấp)
Điều kiện như vậy, nhưng “Lúc ấy mình hồn nhiên lắm, không ao ước gì cả, vì ước có được đâu, mà được đi thi là hạnh phúc rồi, nên vẫn cứ tập bình thường, không có than thở gì hết. Chỉ biết là xe hỏng thì cứ mỗi ngày tập về thì sửa thôi.”
Theo lời Huyền, “Cho đến buổi đêm mà sang ngày hôm sau mình thi đấu, ông huấn luyện viên phải sửa xe đến 4 giờ sáng. Cái sên xe lúc đấy cứ bị tuột xuống, rồi cứ phải chỉnh líp xe, sên líp cứ nhảy lung tung. Rồi ông bảo, thôi không sao cả, hãy cứ cố gắng mà thi đấu. Thảm lắm.”
“Thảm” nhưng tiếng cười của người vận động viên ngày đó vẫn cứ hồn nhiên.
Thế nhưng, Huyền nhớ lại, “Ngay trước giờ thi đấu, ông huấn luyện viên nói có một người cho mượn xe và động viên mình là nếu có chiếc xe này thì mình sẽ có huy chương.”
Huyền bảo cô “mở to mắt nhìn chiếc xe và nhận ra đấy là xe của một ông mà ngày nào mình cũng gặp trên đường tập.”
Cô bảo “chuyện này chưa bao giờ có tiền lệ” nhưng “vốn tin tưởng vào huấn luyện viên tuyệt đối” nên cô “gật đầu cái rụp” và leo lên xe đạp thử trong khi lòng vẫn đầy những ngỡ ngàng.
“Khi trọng tài thổi còi xuất phát, mình vẫn còn đứng trơ ra đó, mặt xám ngoét. Tới lúc nghe ông huấn luyện viên hét tên mình, mình mới giật bắn người và cắm đầu chạy.” Huyền lại cười khi nhớ về “kỷ niệm khó phai.”
Suy ngẫm lại những gì đã qua, nữ hoàng trên đường đua xe đạp ngày nào cho rằng, “Không ai dám chắc chắn về thành tích cuộc đua sắp tới, kể cả khi mình nghĩ là chiến thắng đến 70%, mà trong môn đua xe đạp địa hình thì càng có nhiều may rủi. Cũng không ai dám nhảy lên một chiếc xe mà mình không biết gì để thi đấu trong một cuộc đua quan trọng như vậy, trừ khi không có gì để mất.”
“Nhưng quả thật anh ấy là người mang đến may mắn cho tôi cùng với chiếc xe của anh. Nó góp phần quan trọng trong chiến thắng ngày hôm đó, mang đến cho mình niềm hạnh phúc. Đúng là hạnh phúc vô bờ sau nhiều năm tháng vất vả.” Huyền nói tiếp.
Sau lần đầu tiên đoạt huy chương vàng trong điều kiện khó khăn thiếu thốn như thế, Huyền lại tiếp tục theo đuổi sự nghiệp này, và lại giữ vững chiếc huy chương vàng ở SEA Games 21, 22.
Năm 2005, cô lập gia đình với Bác sĩ Nguyễn Hữu Tuyển, vốn là bác sĩ của Trung Tâm Huấn Luyện Thể Thao Quốc Gia 2 và sinh một đứa con trai. Thế nên năm đó Huyền đã không tham dự SEA Games 23. Tuy nhiên, đến năm 2007, cô trở lại đường đua và tiếp tục ghi nhận kỷ lục ngoạn mục với một chiếc huy chương vàng nữa ở SEA Games 24, trước khi chính thức giải nghệ vào năm 2008.
Sau khi sanh thêm đứa con gái được 7 tháng thì chồng cô đột ngột qua đời. Cô cho biết “vẫn chưa nghĩ đến chuyện sẽ tiến thêm bước nữa.”
Hiện tại Huyền đang là giáo viên dạy môn thể dục thể hình ở trường Đại Học Thể Dục Thể Thao Sài Gòn.
Hỏi “Huyền còn nhớ gì về người đàn ông cho mượn xe đó?”, Huyền nói, “Trong trí nhớ của tôi, anh ấy trông rất hiền. Sau khi về đến đích, tôi như trong mơ, chỉ nhớ lúc đó líu ríu nói cảm ơn anh. Anh chụp hình với cả đội và đi mất. Sau này nhiều năm, thỉnh thoảng tôi nhìn lại tấm ảnh chụp chung với anh ấy, tôi cảm thấy rất vui và mong gặp lại anh. Tôi dự định đăng tấm hình đó lên Facebook để tìm kiếm anh ấy. Nhưng mà vẫn chưa làm.”
Thêm một thắc mắc của Huyền cho đến tận bây giờ vẫn chưa có câu trả lời, là “Khi đó ông huấn luyện viên nói anh này có shop xe đạp ở Thái Lan, mà Thái Lan lúc ấy đang là đối thủ của mình, vậy mà không hiểu sao anh ấy lại cho mình mượn xe?”
Huyền cho rằng, “Nghĩ lại sự việc đó như một giấc mơ, một chuỗi may mắn không được lặp lại lần thứ hai trong đời. Mình nghĩ đó là một cái 'duyên' kỳ lạ mà không phải ai cũng gặp. Có thể anh ấy thấy việc cho mình mượn xe là một cử chỉ bình thường, nhưng đối với mình là một việc kỳ lạ. Ở Việt Nam, người ta gọi đó là câu chuyện cổ tích, bởi đó là một thành tích không ngờ với dự đoán của tất cả giới thể thao trong nước, trong khu vực, cũng như với bản thân mình.”
“Một câu chuyện cổ tích có hậu và rất hay.” Vận động viên đoạt huy chương vàng Đông Nam Á ngày nào nhờ chiếc xe đạp được người lạ cho mượn, kết luận.
Giọng Art thể hiện được một niềm vui quá bất ngờ khi biết rằng tôi đã liên lạc được với Huyền, “Tôi đã cố gắng tìm cô ấy trong một thời gian khá lâu nhưng không được. Thế mà ngày hôm qua, sau một thời gian rất lâu không chạy, tôi lấy xe đạp ra, làm một vòng leo núi. Lúc trở về nhà, tôi nhận được email của bạn. Không thể nói là tôi mừng như thế nào.”
“Quá lâu rồi từ ngày tôi gặp cô ta tập dợt trên đường đua quốc tế ở Brunei.” Anh nói tiếp.
Rồi anh kể luôn, “Ngay từ đầu tôi đã để ý thấy đội Việt Nam gặp nhiều vấn đề trục trặc với các phương tiện thi đấu bởi những chiếc xe đạp quá là cũ kỹ, không thể nào đủ điều kiện để mà thi hết. Thấy vậy nên tôi đã nói với người huấn luyên viên, mà tôi còn nhớ ông ta là người Nga. Tôi nói ông ta lấy chiếc xe đạp của tôi đi. Ông nói liệu ai sẽ chịu trách nhiệm về chuyện lỡ ai biết rằng tôi cho cô ta mượn xe thì sao. Tôi bảo đừng quan tâm đến chuyện đó, hãy cho cô ta một cơ hội đi.”
“Làm sao mà anh biết Huyền, biết xe của cô ta có nhiều vấn đề như thế?” Tôi hỏi lại
Art bảo, “Lúc đó tôi đang làm công việc của một phóng viên, tôi là người sáng lập và là chủ bút của tờ Mountain Bike Thailand Magazine. Cho nên tôi cũng khá rành về xe đạp.”
Anh Sekson Aroonpong (Art) hiện đang sống tại Hailey, Idaho (Hình: Sekson Aroonpong cung cấp)
“Tôi có dành thời gian chạy theo quan sát đội tuyển Việt Nam, và tôi chú ý thấy đội Việt Nam gặp nhiều khó khăn trong việc họ cứ luôn phải sửa chữa chiếc xe đap cũ kỹ của Huyền trong lúc tập dợt. Xe của cổ rất là cũ. Đó là lý do ngay trước giờ thi, tôi đã nói họ lấy xe của tôi đi. Tôi chỉ nói với họ có 2 điều, thứ nhất là thắng xe của tôi rất là nhạy, cho nên khi cần chỉ dùng một ngón tay bóp thắng nhẹ thôi. Cái thứ hai là thay cái yên xe đi. Đó là tất cả những gì tôi nói với họ.” Người đàn ông Thái nhớ lại.
“Ồ, nhiều tờ báo lúc đó viết về chi tiết này và nói rằng anh là người làm ở một tiệm bán xe đạp nào đó ở Thái Lan?” Tôi thắc mắc.
Art cười, “Lúc đó tôi đâu có nói cho ai biết tôi là ai đâu, cho nên chắc họ đoán thế.”
“Như đã nói, lý do tôi quan sát các đội đến tập luyện thi đấu là để viết bài tường thuật, y như công việc bạn đang làm bây giờ. Tôi thích chạy xe đạp, thích chạy đường địa hình. Chính vì vậy mà tôi đã thấy Huyền tập luyện khó khăn và chăm chỉ như thế nào. Thành ra còn 20 phút nữa trước giờ thi bắt đầu, tôi đã không thể nhìn cô ấy đi thi với chiếc xe đạp đó, tôi cần phải làm một việc gì đó. Và tôi đã cho cô mượn chiếc xe.”
Tôi lại tò mò “Anh nghĩ gì khi quyết định làm như vậy?”
Art bảo, “Tôi nghĩ bất kỳ ai trông thấy tình cảnh ấy cũng sẽ làm như vậy thôi, ngay cả bạn cũng thế. Cô ta đã tập luyện chăm chỉ cả một thời gian dài mà đến ngày thi đấu thì thấy rõ ràng cổ lo lắng, buồn. Đó là lý do tại sao tôi hay bạn thấy cần phải làm chuyện nên làm, là cho cô ấy một cơ hội.”
Người đàn ông tốt bụng nhớ lại, “Khi cô ta giành chiến thắng, mọi người trong đội tuyển Việt Nam đều rất vui mừng. Ngay sau đó, tôi cũng rất mừng cho họ, nhưng lấy xe đạp và chạy đi liền. Tôi nhớ mọi người trong đội tuyển Thái Lan nhìn tôi và tôi nghĩ họ không biết gì đâu.” Anh cười lớn.
Vẫn dõi theo trong đời
Theo lời Art, hai năm sau sự kiện đó, anh có nhìn thấy Thanh Huyền tại SEA Games 21 tổ chức ở Malaysia.
“Lần đó, cả đội tuyển Việt Nam đều có xe đạp tốt hơn, chắc họ đã rút ra được kinh nghiệm lần trước là phương tiện thi đấu giữ vai trò rất quan trọng trong cuộc so tài quốc tế. Lần đó cô ấy lại chiến thắng. Tôi nhìn thấy cô ta rất vui nhưng tôi không có đến chào, mà chỉ thực hiện công việc của mình rồi về nhà thôi.” Anh tâm sự.
Hình Nguyễn Thị Thanh Huyền (giữa) lên nhận HVC SEA Games 21 do Sekson Aroonpong chụp năm 2001. (Hình: Sekson Aroonpong cung cấp)
Dù vậy, Art cho biết, anh “vẫn quan tâm theo dõi những gì diễn ra trong cuộc đời của Huyền.”
“Tôi thấy rất vui khi biết rằng Huyền lại giành được thêm một số huy chương nữa trên đường đua. Cô ấy vẫn là người dẫn đầu trên các chặng đường đua Đông Nam Á.”
“Tìm đọc tin tức về Huyền trên báo chí Việt Nam, tôi biết cô kết hôn với một bác sĩ trong đoàn Việt Nam, rồi sau đó có chuyện không may xảy ra với chồng cô ấy. Tin đó khiến tôi cảm thấy buồn lắm.” Giọng anh trầm lại.
Dõi theo tin tức về Huyền, hy vọng có được sự liên lạc với Huyền nhưng lại không thể nào có được, bởi vì “tôi không biết tiếng Việt.”
Cho đến Tháng Mười Một năm ngoái, trong chuyến du lịch sang Việt Nam, đến Sài Gòn và Bình Dương trong 2 ngày, thì suy nghĩ nên tìm lại Huyền càng trở nên thôi thúc trong Art.
“Nhưng ngay lúc ấy thì tôi lại không thể làm được gì. Sau khi từ Sài Gòn trở về Thái Lan rồi sang Mỹ, tôi cứ nghĩ đến việc nên tìm cô ấy bằng cách kể câu chuyện của cô ấy cho những người Việt Nam mà tôi gặp. Cho đến cách đây khoảng 2 tháng, thì vợ chồng bà Tuyết đến nhà hàng tôi đang làm việc ở Idaho để dùng bữa. Tôi mang chuyện này ra kể và hy vọng cô Tuyết giúp đỡ. Lúc đầu cô ấy nhìn tôi nghĩ có vẻ tôi điên điên, nhưng rồi thì cô hứa sẽ giúp tôi.” Art cho biết.
Thật sự bà Tuyết Salzman đã giữ câu chuyện thú vị này trong lòng để tìm cách giúp Art. Và cách sau cùng mà bà nghĩ tới là gọi cho báo Người Việt. Để từ những gì bà Tuyết cung cấp mà chúng tôi lần tìm ra được cách liên lạc với Thanh Huyền.
Art cho biết anh làm ở tờ tạp chí Mountain Bike Thailand 6 năm, và sang sống ở Mỹ một mình từ 10 năm nay sau khi chia tay với vợ. Anh có một cô con gái 17 tuổi hiện sống với vợ cũ ở Thái Lan.
Người đàn ông có nghĩa cử đáng quý đó cho rằng lý do mà ông luôn dõi theo tin tức về Huyền là “vì tôi muốn biết cuộc sống Huyền tiếp tục như thế nào, và cứ mỗi lần thấy tin về cô ấy là lại thấy cô thắng cái này thắng cái kia, hết huy chương vàng này đến huy chương vàng nọ. Nhiều người đã gọi Huyền là nữ hoàng trên đường đua. Lần cuối cùng tôi đọc thấy tin tức về cô ấy là khi cô giải nghệ và đi theo học đại học gì đó. Tôi cảm thấy vui với những gì mà cô ấy đạt được.”
Art cho biết, Tháng Giêng năm 2016, anh sẽ trở lại Thái Lan và nếu không có gì thay đổi, anh sẽ dẫn con gái sang thăm Việt Nam. “Tôi hy vọng là tôi sẽ gặp được Huyền trong lần sắp tới đây.”
Thay cho lời kết
Sau khi nói chuyện xong với cả Thanh Huyền và Art, tôi email cho cả hai người cùng một lúc, gửi họ số điện thoại và địa chỉ email của nhau.
Và ngay khi tôi viết xong những dòng cuối của câu chuyện này, tôi nhận được cả email của Thanh Huyền và của Art với lời tựa “Triệu lời cám ơn”
Anh viết, “Tôi muốn nói cám ơn bạn thêm lần nữa đã giúp tôi nối lại mối liên lạc với em gái tôi (nhưng khác cả cha lẫn mẹ). Hôm qua, tôi đã nhận được email của cô ấy. Tôi quá là hạnh phúc khi có thể trò chuyện với Huyền. Việc nối lại được sự liên lạc với Huyền là món quà bất ngờ nhất trong cuộc đời tôi. Tôi đoan chắc 100% rằng điều đó không thể xảy ra nếu không có sự giúp đỡ của bà Tuyết, của bạn.”
Trong khi đó, Thanh Huyền viết, "Cuộc đời thi đấu của mình có nhiều kỷ niệm lắm, nhưng nó đi với nhiều sự nghiệt ngã chứ không phải là một kỷ niệm đẹp như vậy... Cám ơn anh Art đã mang đến cho cuộc đời mình một đốm sáng của niềm vui, cùng với niềm vui của chiến thắng, của sự may mắn!"
Riêng tôi, tôi vẫn đang chờ nghe tiếp sự hội ngộ của họ sẽ diễn ra như thế nào. Nhưng ngay lúc này, trong đầu tôi vẫn còn mãi tiếng cười và giọng nói đầy ngỡ ngàng đến thú vị của Huyền và Art.
Ngọc Lan/Người Việt